درحالی‌که ایران مناسبات مشترک نظامی و اقتصادی زیادی با این همسایه شمالی دارد اما این سؤال مطرح است که چرا روسیه در قطعنامه چهارم شورای امنیت علیه ایران رأی مثبت داد؟
این تصمیم روسیه دور از ذهن نبود چون بعد از اقدام این دولت در راستای مخالفت با به عضویت درآمدن ایران در سازمان همکاری‌های شانگهای و از سوی دیگر عدم‌تعهد به قرارداد موشک‌های «اس300» درحالی‌که پروژه نیروگاه اتمی بوشهر به‌دلیل بد قولی‌های مکرر این کشور همچنان ناتمام مانده است، می‌توان نتیجه گرفت که کشور روسیه در چانه‌زنی با دولت آمریکا به امتیازاتی دست یافته است.
ایران از سال۲۰۰۵ به عضویت ناظر سازمان همکاری‌های شانگهای درآمده اما همواره الحاق دائم به این سازمان را نیز مد نظر داشته است. تهران بر این باور است که عضویت دائم در سازمان شانگهای منافع و مزایای مغتنمی را در حوزه‌ها و زمینه‌های مختلف از جمله اقتصادی، سیاسی، امنیتی و پرستیژی به ارمغان خواهد آورد.
با وجود این اصرار، سایر اعضای این سازمان از جمله چین و روسیه با استدلال‌های مختلف از‌جمله برهم‌خوردن همگونی این سازمان و ایجاد تنش میان تهران و واشنگتن به روندهای این سازمان، مخالفت خود را با عضویت تهران در این نهاد منطقه‌ای ابراز داشته‌اند. در شرایط جدید نیز که روابط ایران و روسیه در شرایط نه چندان مطلوبی قراردارد، طرح و پذیرش موضوع عضویت ایران در نشست سران سازمان شانگهای در ازبکستان بعید‌تر از هر زمان دیگری به‌نظر می‌رسد.
ایران در سال2008 خواستار عضویت در این سازمان شد تا زیر سایه یک بلوک امنیتی و دفاعی به رهبری پکن و مسکو در مقابل ناتو قرار گیرد. اما روس‌ها مدعی هستند که سازمان همکاری شانگهای درخواست عضویت ایران در این سازمان را تا زمانی که تحریم‌های سازمان ملل علیه این کشور اعمال می‌شود، نخواهد پذیرفت. تعلل این کشور در تحویل موشک‌های اس300 به ایران هم در‌گیر پیچیدگی‌های خاص خودش شده است.
قرارداد عرضه سیستم اس300 به ایران در ماه دسامبر2005 امضا شده بود اما روسیه همچنان از تحویل این سیستم‌ها خودداری می‌کرد تا اینکه رسانه‌هایی از جمله رویترز و الجزیره ادعا کردند روسیه بعد از قطعنامه چهارم علیه ایران تصمیم به تعلیق قرارداد فروش موشک‌های اس300 به ایران گرفته است اما بلافاصله مقامات روسی اعلام کردند که قرارداد سیستم اس300 شامل تحریم اخیر نیست.
رابطه ایران و روسیه گرچه در زمره روابط استراتژیک قرار دارد اما فراز‌و‌فرودهایی را هم به‌خود می‌بیند که جملگی ناشی از چالش مسکو و واشنگتن است. درحالی‌که مسکو به‌دنبال ایفا کردن مجدد نقش سال‌های قبل است باید به‌طور فزاینده‌ای رابطه خود با غرب و البته همسایگانش را متعادل کند.
